Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye ile İsviçre arasında 2022’de imzalanan “Arkeolojik Kültür Varlıklarının Yasa Dışı İthali ve Transit Geçişinin Önlenmesi ile İadesine İlişkin Anlaşma” kapsamında 37 parça tarihi eserin iadesini sağladı. Erken Tunç Çağı, Urartu ve Roma dönemlerine ait çoğu bronz objelerden oluşan tarihi eserler, Türkiye’ye getirildi. Aralarında 6 bin yıllık Kusura tipi idol de bulunan eserler, Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ne teslim edildi. Tarihi eserler, burada konservasyon ve restorasyon çalışmalarının ardından sergilenecek.
Urartu Dönemi
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yurtdışı Kaçakçılıkla Mücadele Şube Müdürü Burcu Özdemir, iki ülke arasındaki anlaşmanın Anadolu kökenli eserlerin iadesine zemin hazırladığını söyledi. Özdemir, Kaçakçılıkla Mücadele Daire Başkanlığı ve İsviçre Federal Kültür Bürosu yetkilileri arasındaki iş birliği ile yaz aylarında bu eserlerin bilgisinin iletildiğini belirterek, incelenen eserlerin Anadolu kökenli olduklarına dair raporlar hazırlandığını ve bu kapsamda eserlerin iadesinin sağlandığını kaydetti. Bu 37 eserin ağırlıklı olarak Urartu Dönemi’ne ait bronz parçalardan oluştuğunu ifade eden Özdemir, şu bilgileri paylaştı: “Urartular, metal işçiliğinde çok gelişmiş bir medeniyet. At koşum takımları, Urartu kazanlarına aplike edilen boğa başları, günlük kullanım kapları ve mobilya aksamları karşımıza çıkıyor. Eser grubumuzun içinde M.Ö. 3 bin yılına tarihlenen bir idol de görülüyor. Bu, ‘Beyce Sultan’ ve ‘Kusura’ tipi idollerin bir birleşimi olarak tanımlanıyor. Batı Anadolu ve İç Batı Anadolu’ya özgü bir tip. Bunun yanı sıra Anadolu’nun Roma Dönemi’ne ait gümüş bir vazo parçası ve geyik figürü de bu eser gurubunda yer almakta.”
12 bini aştı
Özdemir, bu yıl 3 bin, 2002 yılından bu yana da 12 bin 76 kültür varlığının yurt dışından Türkiye’ye iadesinin sağlandığını belirterek, “Kültür varlıkları ait oldukları topraklarda sergilenmeli ve bulunmalıdır. Eserlerimizi hem bilim dünyasına kazandırmak hem de ait oldukları topraklarla buluşmalarını istiyoruz” dedi.
